Odpowiedzialność solidarna daje możliwość zaspokojenia roszczeń wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników. Solidarna odpowiedzialność w przypadku umowy o roboty budowlane oznacza, że podwykonawca z mocy prawa może domagać się zapłaty przysługującego mu wynagrodzenia nie tylko od wykonawcy, lecz także wprost od inwestora.
Istotą solidarnego charakteru zobowiązania inwestora i generalnego wykonawcy jest to, że podwykonawca co do zasady może żądać zapłaty całości lub części należności od wszystkich zobowiązanych solidarnie łącznie, od niektórych z nich lub od każdego z osobna. Oznacza to, że Podwykonawca może dochodzić zapłaty należnego mu wynagrodzenia bezpośrednio od Inwestora, bez potrzeby wcześniejszego podejmowania jakichkolwiek działań zmierzających do zaspokojenia roszczenia od generalnego wykonawcy. Nie musi przy tym udowadniać, że dochodzenie należności od generalnego wykonawcy jest utrudnione lub okazało się bezskuteczne. Prawo takie przysługuje podwykonawcy również wtedy, gdy inwestor zapłacił już całość wynagrodzenia generalnemu wykonawcy. Przepisy dotyczące solidarnej odpowiedzialności mają charakter bezwzględny. Kwestia odpowiedzialności za wynagrodzenie należne podwykonawcy nie może zostać inaczej uregulowana w umowie.
Solidarna odpowiedzialność inwestora i generalnego wykonawcy dotyczy wyłącznie wynagrodzenia wynikającego z umowy o roboty budowlane, bez odsetek, kar umownych, odszkodowań itd. Odpowiedzialność inwestora za zapłatę podwykonawcy wynagrodzenia jest ograniczona do wartości prac wykonanych przez podwykonawcę, ustalonych w umowie pomiędzy inwestorem a generalnym wykonawcą. Jeżeli więc w umowie pomiędzy generalnym wykonawcą a podwykonawcą, za te same prace ustalono wyższe wynagrodzenie, nadwyżka ponad stawkę wynikającą z umowy inwestor – generalny wykonawca nie będzie należna podwykonawcy.
Pożyczka dla firm - kompletny przewodnik w 4 krokach >>
Ustawowym wymogiem do powstania solidarnej odpowiedzialności jest dokonanie zgłoszenia podwykonawcy inwestorowi. Może go dokonać zarówno sam podwykonawca, jak i generalny wykonawca. Takie zgłoszenie musi spełniać trzy warunki, aby z mocy prawa powstała solidarna odpowiedzialność:
Od tej zasady jest wyjątek. Zgłoszenie nie jest wymagane, jeżeli inwestor i generalny wykonawca określili już w umowie szczegółowy zakres robót budowlanych wykonywanych przez podwykonawcę. Umowa taka musi być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności i może być częścią umowy zawieranej pomiędzy Inwestorem a Generalnym Wykonawcą lub osobną umową. Taką osobną umowę można zawrzeć przed, w trakcie lub po zawarciu umowy pomiędzy Inwestorem a Generalnym Wykonawcą. Należy w niej podać dokładny opis prac oraz ich wartość określaną na podstawie wysokości wynagrodzenia jakie przysługuje generalnemu wykonawcy za wykonanie tych prac.
Faktoring dla firm budowlanych >>
Inwestor może uchylić się od odpowiedzialności za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy poprzez zgłoszenie sprzeciwu wobec wykonywania przez niego określonych robót. Aby jego sprzeciw był skuteczny musi zostać zgłoszony zarówno generalnemu wykonawcy, jak i podwykonawcy w terminie 30 dni od otrzymania zgłoszenia. Zgłoszenie sprzeciwu musi mieć formę pisemną pod rygorem nieważności.
Przepisy dotyczące solidarnej odpowiedzialności znajdują zastosowanie zarówno w sytuacji, w której udział biorą podwykonawcy, jak i w przypadku wystąpienia bardziej rozbudowanej struktury i pojawienia się dalszych podwykonawców. Podwykonawca może zawrzeć umowę z dalszym podwykonawcą jedynie za zgodą wykonawcy i inwestora. Ich odpowiedzialność solidarna jest bowiem uzależniona od zgłoszenia podwykonawcy oraz braku sprzeciwu.
